6 cách thiết thực để bảo vệ sự riêng tư của bạn khi onine
Trước khi bắt đầu, mình có một lời khuyến cáo cho các bạn. Nếu như bạn là nhà báo, một nhà hoạt động xã hội, hoặc nếu bạn tin rằng bạn đang là mục tiêu theo dõi (ngoài đời và cả trên internet) thì bạn cần có một kế hoạch bảo mật toàn diện hơn. Tốt nhất là hãy tìm đến những chuyên gia bảo mật để họ cho bạn lời khuyên nên làm và không nên làm gì, đừng tin và dùng bất cứ ứng dụng nào để bảo vệ thông tin của bạn.
- Tạo thói quen update thường xuyên
Bất cứ khi nào bạn thấy thông báo cần update phần mềm nào đó trên máy tính hoặc điện thoại thì hãy update ngay lập tức.Gần như tất cả mọi update đều có bảng vá lỗi bảo mật, chúng làm nhiệm vụ đống các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm của bạn. Hacker có thể lợi dụng những lỗ hổng bảo mật để xâm nhập vào máy tính của bạn một cách dễ dàng, do đó bạn nên tập thói quen update thường xuyên nhé.
Tốt nhất là bạn nên để chế độ tự động update cho tất cả những phần mềm bạn đang dùng ( kể cả Windows).
- Dùng mật khẩu mạnh và không trùng lập
Bạn có thể nhớ được 30 mật khẩu phức tạp khác nhau không? Mình chắc chắn là bạn không thể, không ai có thể nhớ được như thế. Nhưng cho dù bạn có nhớ được hay không thì bạn vẫn phải dùng mật khẩu khác nhau cho các tài khoản của bạn. Bạn hãy thử tưởng tượng nếu như bạn dùng 1 mật khẩu cho tất cả các tài khoản thì một khi có ai đó biết được mật khẩu của bạn thì tất cả tài khoản của bạn sẽ bị mất và rất nhiều thông tin cá nhân sẽ bị lộ ra.
Sau đây mình sẽ chia sẻ một số cách để các bạn có thể nhớ được nhiều mật khẩu phức tạp khác nhau:
- Một cách đơn giản để mật khẩu trở nên phức tạp hơn đó là kết hợp những yếu tốt như: chữ thường, chữ hoa, số, và ký tự đặc biết. Bạn cũng có thể tham khảo thêm vài mẹo tạo mật khẩu khác tại đây.
- Một cách khác đơn giản hơn đó là bạn hãy dùng một phần mềm quản lý mật khẩu cho bạn chẳng hạn như 1password hay Keepass, chúng sẽ tạo mật khẩu mạnh và nhớ giúp bạn. Với cách này thì bạn sẽ không cần phải nhớ những mật khẩu phức tạp nữa, việc duy nhất bạn cần làm là nhớ 1 mật khẩu chủ để mở phần mềm quản lý mật khẩu mà thôi.
- Bạn nên có 1 email riêng biệt và tạo một mật khẩu mạnh cho nó, và dùng nó để khôi phục lại những tài khoản khác trong trường hợp có bất trắc gì đó.
Bạn cũng nên vào haveibeenpwned.com và kiểm tra xem email và thông tin cá nhân của mình có bị lộ hay chưa. Nếu đã bị lộ, bạn nên đổi mật khẩu ngay lập tức.
- Bật 2 bước xác nhận cho mọi tài khoản
2 bước xác nhận được xem như 1 lớp bảo mật thứ 2 ngoài mật khẩu của bạn. Nó khá đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trong việc chống hacker xâm nhập vào tài khoản của bạn. Hacker cần phải có được cả mật khẩu và điện thoại của bạn để có thể vào được tài khoản, và điều đó là rất khó.
Bạn hãy tham khảo cách bật 2 bước xác nhận cho Facebook và Gmail.
- Dùng HTTPS
Đường link trên thanh địa chỉ của trình duyệt mà bạn thường thấy bao gồm “http” và “https” (Giao thức truyền tải siêu văn bản). Đường link dùng “http” là đường truyền của bạn thuộc dạng mở và không bảo mật, hacker có thể can thiệp và bắt dữ liệu của bạn khi nó truyền đi, có nghĩa là họ có thể thấy được bạn xem gì và viết gì. https thì ngược lại, nó mã hóa dữ liệu trên đường truyền nên rất khó để đọc được.
Một số website dùng https mặc định, nhưng có 1 số website lại không để mặc định, vì vậy bạn nên dùng một phần mở rộng cho trình duyệt có tên là HTTPS Everywhere để https luôn là mặc định khi bạn vào web nhé.
- Chat bằng Signal
Signal là dịch vụ nhắn tin và gọi điện bảo mật rất mạnh mẽ, được mô tả như là “tiêu chuẩn vàng” của ứng dụng nhắn tin. Nhờ sở hữu tính năng mã hóa tin nhắn và cuộc gọi mà ứng dụng này đã nhanh chóng được nhiều tạp chí bình chọn là một trong số các giải pháp an toàn và đáng tin cậy nhất khi kể đến bảo mật trò chuyện trên di động. Nó cũng được khuyên dùng bỡi Edward Snowden.
Giao thức mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption) của Signal cũng được Whatsapp, Facebook Messenger và Google Duo sử dụng.
Thông thường, mọi người sẽ dùng những ứng dụng nào mà có nhiều bạn bè hoặc người thân sử dụng, vì vậy cho nên Whatsapp cũng là lựa chọn không tồi cho việc nhắn tin mã hóa vì nó mặc định sử dụng chức năng mã hóa đầu cuối.
- Gọi video bằng Jitsi Meet
là một dịch vụ video call rất dễ sử dụng chạy trên trình duyệt (Chrome, Firefox). Nó cũng dùng công nghệ mã hóa đầu cuối để bảo vệ cuộc hội thoại của bạn. Nó có tất cả những chức năng thông thường của một dịch vụ video call như: chia sẻ màn hình, chat và notepad v.v..
Ban biên tập